Burun tıkanıklığına yol açan çok fazla neden bulunmaktadır. Gribal enfeksiyonları sıralama dışı bırakırsak en sık burun tıkanıklığı nedenlerini sırasıyla şöyle sıralayabiliriz.
- Alerjik burun hastalığın yani alerjik rinit
- Geniz eti problemleri(geniz eti çocukluk çağının hastalığı olsa da nadiren yetişkinlerde de görülebilir)
- Burun etinin büyük olması. Konka Hipertrofisi olarak da adlandırılmaktadır. Aslında burnu tıkayan tüm hastalıklar burun içinde büyümeye yol açar. Özellikle alerjik burun hastalığı burun etinin büyümesini direkt olarak tetikler.
- Burun kemiği eğrilikleri
- Sinüzit
BURUN TIKANIKLIĞI NEDEN ÖNEMLİDİR?
Burun soluduğumuz havanın yani oksijen kaynağımızın giriş kapısıdır. Zannedildiği gibi burun havanın giriş çıkış yaptığı basit bir ortam değildir. Solunumla ilgili olarak burnun çok fazla işlevi vardır. Burnumuz soluduğumuz havayı nemlendirir ısıtır ve temizler. Burun solunumunun bu işlevlerin yerine getirmeden akciğerlere giden havanın akciğerler tarafından kullanımın ve verimliliğinin azaldığını gösteren pek çok bilimsel makale bulunmaktadır. Burun tıkanıklığı horlama ve nefes durmasının en önemli nedenidir.
BURUN KEMİĞİ EĞRİLİĞİ BURNU TIKAR MI?
Dışarıda aynaya baktığımız zaman görünen üçgen piramit şekilli burun kemiği ne kadar eğri olursa olsun burun tıkanıklığına yol açmaz. Çünkü bu piramidin hava yoluyla hiç alakası yoktur. Gördüğünüz üçgen piramit buz dağının üst kısmı gibidir. Hava yolu bu buz dağının çok daha altında yer almakta yukarı doğru değil aşağı doğru yönlenmiş halde konumlanmıştır. Estetik görünümünü sağlayan bu piramidin asıl işlevi hava yolunu korumaktır. Dolayısıyla hava yolunu açmak için yapılan ameliyatlarda burun kemiğinin şekli değişmez zaten buna gerek de yoktur.
BURUN İÇİNDEKİ KEMİĞİN YAMUK OLMASI BURUN TIKANIKLIĞI YAPAR MI?
Tek başına burun içi kemik yamukluğu ve şeklinin bozuk olması burun tıkanıklığı nedeni değildir. Yani bu yüzden burun kemiği eğriliğinin düzeltilmesi tek başına çoğu zaman burun tıkanıklığını gidermez. Başarısız burun cerrahilerinin en önemli nedeni bu ayrıntının gözden kaçırılmamasıdır.
BURUN NEDEN ORTADAN İKİYE BÖLÜNMÜŞTÜR?
DNA yapımızın ikili sarmal şeklinde olduğunu geçtiğimiz yüzyılın ortalarında anlamış olduk. Aslında dna yapınız gibi biz de 2 simetrik parçadan oluşuyoruz. Bu nedenle sağ ve sol yanımın ortada birleşmiş olması gayet normaldir. Bu birleşme gerçekleşirken ortada bir bölümleme olmuş olması normal karşılanabilir. Ancak vücudunuzda ortada birleşen başka pek çok yapı bulunmaktadır. Rahim mesane bağırsaklar buna örnek olarak gösterilebilir. Bu yapılar birleşirken bölümlenme olmamışken neden burun ikiye ayrılmıştır? Bunun cevabı burnun fonksiyonunu da yatmaktadır. Biraz önce bahsettiğim gibi burnun temizleme, ısıtma ve nemlendirme fonksiyonunu yerine getirebilmesi için bunun için de havanın türbülansa uğraması gerekmektedir. Bu nedenle burnunu küçülten anatomik yapılara ihtiyaç vardır. Burun kemiği gibi dar bir burun girişinde bu fonksiyonlara hizmet etmektedir. Yine de bu durum burun tıkanıklığı olanların geçireceği cerrahide gözden kaçırılacak olursa burun tıkanıklığının tedavisi gerçekleştirilemeyebilir.
BURUN KEMİĞİNİ DÜZELTİCİ CERRAHİ LERİN BURUN TIKANIKLIĞI MI GİDERMEKTE BAŞARISIZ OLMASININ NEDENLERİ NELERDİR?
Bu tip cerrahilerin başarısız olmasının nedeni çok büyük olasılıkla cerrahın yetersiz müdahalede bulunması değildir. Bu tip cerrahi lerde başarısızlığın çok fazla nedeni bulunmaktadır. Bu nedenleri sık sık nedenine göre sıralayalım sonrasında da bu nedenler üzerinde de biraz konuşalım istiyorum.
- Burun girişinin dar olması
- Burun etinin yeterince küçültülememesi
- Burun tıkanıklığının yanında alerjik burun hastalığının da olması
- Burun tıkanıklığına sinüzitin eşlik ediyor olması
- Cerrahın burun tıkanıklığını düzeltmede aşırı gayretli olması
BURUN GİRİŞİ DARLIĞINI DÜZELTMEK ZOR MU?
Benim klinikte gözlemlediğim en sık başarısızlık nedeni burun girişindeki darlığın giderilmesidir. İster son teknoloji ister yüzyılın başında kullanılan tekniklerle hasta muayene ediliyor olsun burun muayenesi sırasında en çok gözden kaçan anatomik bölge burnun giriş yeridir. Buradaki darlığın giderilmesi çok zor bir işlem olmasa da gözden kaçtığında operasyonun başarısızlığının en sık nedenidir.
BURUN ETİNİN BÜYÜK OLMASI BURUN TIKANIKLIĞINDA BURUN KEMİĞİ EĞRİLİĞİ KADAR ÖNEMLİ Mİ?
Burun kemiği eğriliği olan kişilerde burnun bir tarafı rahatça kullanılırken diğer tarafından hava çok daha rahat geçer. Bu yüzden burnun asıl işlevleri olan ısıtma nemlendirme ve temizleme işlemi tam olarak gerçekleşemez. Bu fonksiyonun düzeltilebilmesi adına hemen hemen tüm burun kemiği eğriliği olan kişilerde burun eti de büyük olur.
BURUN ETİNİ KÜÇÜLTMEK NEDEN ZOR?
Aslında burun tıkanıklığına yol açan burun etlerinde problemin temel kaynağı burun etinin büyüklüğünden çok burun etini tutan kemiğin açısıdır. Burun etini tutan kemiğin açısı düzenlenmediği sürece burun eti problemleri kolaylıkla yenileyebilir. Diğer bir zorluk ise teknolojiye duyulan aşırı güvendir. Son zamanlarda geliştirilen yöntemlerden bazıları ne yazık ki burun etini kalıcı olarak küçültmekte yetersiz kalmaktadır.
BURUN KEMİĞİ EĞRİLİĞİ AMELİYATINA İHTİYACINIZ VAR MI?
Her burun eğriliğinin ameliyata ihtiyacı yoktur. Hangi durumlarda burun eğriliği düzeltilmelidir?
- Ağzınız tümüyle kapalı olduğu halde hiç ağız solunumuna ihtiyaç duymadan 5 dakika boyunca tempolu yürüyemiyorsanız.
- Yan odadan duyulacak kadar horlamanız varsa
- Bir hafta içinde en az 5 gün uykunuzu almış olarak uyanmıyorsanız ve gün içinde uyuklamanız oluyorsa
- Daha detaylı bilgiler için mutlaka horlama bölümünü okuyunuz.
*Bu durumda burun kemiği eğriliği ameliyatına ihtiyacınız var demektir.
BURUN AMELİYATINI BAŞARISIZLIĞINI ÖNLEMEK İÇİN OPERASYONDAN ÖNCE YAPILACAK ŞEYLER VAR MI?
Burun ameliyatı öncesi çok dikkatli bir muayene ile probleme yol açan sorunların tespiti önemli olsa da muayene tek başına yeterli değildir. Burun ameliyatları öncesinde yeterli değerlendirmenin sağlanabilmesi için mutlaka özel tip ve özel açılı bir tomografi ile burun içi yapıların değerlendirilmesi gereklidir. Ayrıca burun ameliyatı öncesi hasta da alerjinin olup olmadığının araştırılması mutlaka gereklidir.
ALERJİK BURUN HASTALIĞI OLAN KİŞİLER BURUN EĞRİLİĞİ AMELİYATINDAN FAYDA GÖRÜR MÜ?
Alerjik burun hastalığı olan kişiler için burun etine yukarıda anlattığım gibi doğru müdahale yapılacak olursa bu ameliyat sırasında alerjik burun problemlerinin önemli bir kısmından da kurtulması mümkün. Alerjik burun hastalığından zorunda tutulan 2 yer vardır sinüsler ve burun eti eğer ameliyat öncesi yukarıda anlattığım gibi doğru tomografi çekilirse renk yapılacak işlem önceden doğru şekilde haritalanırsa alerjik şikayetlerin önemli bir kesiminden de hasta kurtulmuş olur.
BURUN EĞRİLİĞİ AMELİYATI SONRASI BURUN DÜŞER Mİ?
Burnun özellikle uç kısmını burun direği kıkırdağı desteklemektedir. Son teknolojiyle yapılan operasyonlarda burun kemiği eğriliğini çıkarmak yerine düzeltici işlemler yapılarak (ASES) bu problemden hasta kurtulabilir.
ASES NEDİR?
Yüzyılın başında endoskopik işlemler çok popüler hale geldi. Bunun en önemli nedeni ise bu işlemler sayesinde bıçak ve dikiş kullanımına ihtiyacın son derece azalmasıydı. Artık bu teknikleri burun içi cerrahilerde de bilhassa burun kemiği eğriliğinin tedavisin çocuğun olmasın peki başkade de kullanılabilmekteyiz. ASES Endoskopik tekniklerin daha da ileri düzeyde kullanılarak çıkarma işlemi neredeyse hiç yapılmadan bıçak ve dikiş kullanılmadan burun kemiği eğrilikleri düzeltilmesini sağlamaktadır.
BURUN EĞRİLİĞİ AMELİYATI SONRASI MORLUK VE ŞİŞLİK OLACAK MI?
İleri düzeyde kullanıma alınmış olan endoskopik teknikler sayesinde operasyon sonrası morluk ve şişlik artık tarihe karışmıştır.
BURUN AMELİYATI SONRASI TAMPON KULLANILACAK MI?
Artık ameliyat sonrasın hiçbir şekilde tampon kullanımına gerek kalmayacak ileri düzey teknikler mevcut.